بایگانی ارديبهشت ۱۴۰۱ :: نقش برتر پارس

پاورپوینت معماری اسلامی؛ بازتابی از هنرهای متنوع برگرفته از کتاب «اسلام، هنر و معماری» زیر نظر مارکوس هاتشتاین و پیتر دیلیس

تعدادبرگ: 56 اسلاید قیمت: 12000 تومان حجم فایل: 431 kb	تعدادمشاهده 41

اخیرا کتاب «اسلام، هنر و معماری» زیر نظر مارکوس هاتشتاین و پیتر دیلیس، با ترجمه فارسی گروهی از مترجمان زیر نظر هرمز ریاحی به همت نشر پیکان منتشر شده است. این کتاب، تحول تاریخی در کشور ها و پهنه های اسلامی و سلسله های حاکم بر آن را پی می گیرد و گوناگونی عظیم شکل های بیان هنری از بدو اسلام تا عصر حاضر را به تصویر می کشد و عناصر بنیادی معماری اسلامی را بررسی و تحلیل می کند. نشست هفتگی شهرکتاب سه شنبه پنجم مهرماه به نقد این کتاب اختصاص داشت که با حضور هرمز ریاحی، مجدالدین کیوانی، فریبرز مجیدی و دکتر حسن بلخاری و دکتر علی اصغر محمدخانی برگزار شد که اکنون گزارشی از سخنان بلخاری و محمدخانی از نظر شما می گذرد.

بلخاری:

اتهامی بی اساس به هنر اسلامی

این اثر بسیار نفیس است و باید به عنوان یک کتاب مرجع در دست دانشجویان و محققان قرار داشته باشد. هنر و معماری اسلامی از جمله هنرها و معماری هایی است که همچنان متهم به فاقد ریشه بودن است، هنر اسلامی متهم است که یک هنر التقاطی و کاملا استخراجی است و اصالتی ندارد. در دهه اخیر این اعتقاد شاه بیت برخی مقالات و آثار استادان دانشگاه هاروارد است، البته در میان اندیشمندان و متفکران کشور هم کسانی هستند که با این نظر موافق اند. آنها معتقدند دین اسلام بشدت بر هنر سخت گرفته و حد زده است؛ بنابراین، این دین نمی توانست موجد و مولد هنر و معماری باشد. از سوی دیگر تمدن اسلامی بشدت به هنر و معماری نیاز داشت، چون اصولا تمدن به هنر و معماری نیاز دارد، تمدن ها به هنر و معماری از نان و آب بیشتر نیاز دارند؛ چون هنر و معماری جلوه زیبایی شناسانه روح پرشکوه انسان است، لذا چون همه تمدن ها صاحب زیبایی بودند هنرمندانی هم داشتند.

این منتقدان می گویند اسلام به خاطر نگاه خاصی که به هنر و معماری داشت و حدودی که به جای حقوق وضع کرد، حد ایجاد کرد و در نهایت نتوانست عرصه ای برای رشد هنرها درست کند، ولی چون نیازمند بود از هنر ایران، بیزانس، مصر و... استفاده کرد. بنده با این نظر و اعتقاد مخالفم و یکی از ادله بطلان مطلق این نظر آثاری مانند همین اثر «اسلام، هنر و معماری» است؛ در این کتاب تاریخ هنر و معماری اسلامی موجز و مختصر و مستند بر دقیق ترین سندها و بهترین تصویرها به رشته تحریر درآمده که دلیل محکمی بربطلان این نظریه است؛ لذا نخستین اهمیت چنین کتبی را این می دانم که می تواند به اعتقاد مخالفان هنر اسلامی پاسخ دهد؛ از این لحاظ این اثر بسیار ارزشمند است.

در قلمرو هنر و معماری کتاب زیاد وجود دارد، اما کتاب مرجع کم است. به دانشجویان دوره دکتری می توانم توصیه کنم که از این کتاب در مقالات خودشان ارجاع می خواهم و مدرسان دانشگاه می دانند که چقدر منابع درسی مهم است و به خاطر قلت و فقری که در این عرصه وجود دارد، ترجمه و نشر چنین کتابی را بسیار ارزشمند می دانم. جامعیت این اثر را می ستایم و به همین دلیل آن را به عنوان یک کتاب مرجع ارزیابی می کنم، ترجمه این اثر حقیقتا عالی است، مترجمان این کتاب از برجستگان این حوزه هستند. ترجمه را بازنویسی یک متن نمی دانم، بلکه بازآفرینی آن متن می دانم. یقین دارم که مترجم بویژه اگر مترجم قابلی باشد متن را مجدد می آفریند و مطلق حمل بلاواسطه نمی کند، البته مساله امانتداری به جای خود محفوظ است و باید رعایت شود. بازآفرینان معمولا و اغلب امین و امانتدار هستند، شاید صداقت در امانت آنها را به تخصص بازآفرینی متن رسانده است؛ لذا مستند به این معنا و با آشنایی با مترجمان، آنها اوج تخصص خود را بروز دادند و حقیقت معنا عالی منتقل شده است. از نظر جامعیت هم اثر بسیار جامع است، به عنوا ن مثال برخی محققان در نوشتن آثاری مشابه این، وارد هنر فرش و سفال نشدند، سفال گری، پیکره ها، ظروف و... همه موارد به نحوی مورد توجه محققان واقع شده است؛ از جمله هنر معماری. هنر بر معماری جامعیت دارد و معماری از جمله شقوق هنر است، پس چرا معماری معمولا در کنار هنر به صورت یک ساخت منفک بیان می شود؟ علت این است که در جهان سنت بویژه در تمدن اسلامی، معماری بازتاب بسیاری از هنرها بوده است. در تمدن اسلامی معماری تابلویی از کتبیه ها و آیات قرآن است.

در تمدن اسلامی، یادگاری که خدا از خود برای ما فرستاده است کلمه است، در مسیحیت یادگار خداوند، خدای متجسمی به اسم مسیح بود؛ لذا در تمدن مسیحیت و بودایی به دلیل وجود تجسد، هنرهای تجسمی اوج گرفت، اما چون در تمدن اسلامی یادگار ما از خداوند، کلمه و قرآن بود، نگارش کلمه در اوج قرار گرفت. خوشنویسی هنر اول ماست، معماری پیشانی این زیبایی و هنر و یادگار الهی شد. معماری چون به نحوی بیانگر حضور همه هنرها بود، موجودیتی در عرصه نظر موجودیتی مستقل یافت و نه در عرصه عمل.

ویژگی های کتاب اسلام، هنر و معماری

تاکنون در هیچ اثری که درباره بررسی تاریخ هنر اسلامی است، ندیدم که به «جزری» اشاره شود؛ شاید به ابن هیثم اشاره شود، از یکی از استادان دانشگاه هاروارد شنیدم که مبسوط ترین تعریف زیبایی در جهان اسلام متعلق به ابن هیثم است و کتابی با عنوان معنا و مفهوم زیبایی در المناظر و تنقیح المناظر نوشتم. چون ابن هیثم در کتاب المناظر ۲۲ عامل را در رخ دادن زیبایی در ادراک ما بیان می کند ولی این که نام جزری و برخی از مهندسان فنی مسلمان در کتاب تاریخ هنر حقیقتا کمتر در جایی دیدم، یکی از موارد خوب و ارزشمند این کتاب اشاره به مهندسی هیدرولیک و عظمت علم فنی مسلمان ها در قرن سوم و چهارم است.

محمدخانی: کتاب اسلام، هنر و معماری فقط درباره هنر و معماری نیست بلکه تاریخ دوره اسلامی و حاکمان آن دوره و کشورها و تحولات آن دوره و این که چه مناطقی از لحاظ جغرافیایی زیر نفوذ چه حاکم و دوره ای بوده و چه تحولاتی داشته اند را بخوبی نشان می دهد

تصاویر کتاب و عکس ها فوق العاده عالی است، متنی که مطالعه می شود بلافاصله تصویرش هم در کنارش وجود دارد. چاپ اثر هم بسیار عالی است و حقیقتا متن های تصویری با خواننده صحبت می کنند. در مواردی جزئیات بسیار عالی تحریر شده و به ۲ نظریه فلسفه هنر اسلامی اشاره بسیار خوبی کرده است. برای اولین بار بود که من با اصطلاح جامعه شناس هنر اسلامی، یعنی ابن خلدون در این کتاب آشنا شدم، اگرچه این موضوع را باز نکرده و براحتی گذر کرده است، اما اینقدر عالی بود که مرا وسوسه کرد مقاله ای درباره جامعه شناسی هنر ابن خلدون بنویسم.

بیان مؤلفان مقالات درباره اسلام صادقانه است، مستحضر هستید با این که جهان امروز، ضد اسلام است، ولی در ساحت چنین فضایی نویسندگان خیلی صادقانه مطالب را درباره اسلام بازگو کردند و به صورت کامل خود را از سیطره غالب رسانه ها نجات دادند و مطالب هم مختصر و صادقانه بیان شده است. مثلا بر عقلانیت اسلام و آزادی انسان و این که ایمان نتیجه عقلانیت است اشاره کردند. مثلا نوشته اند جهان چون تابع قوانین عقلانی است، پس عقل می تواند آنها را بشناسد و تقلید کند و این یک آموزه اسلامی است که نویسندگان به آن اشاره کردند.
و......

کلمات کلیدی مرتبط:
معماری اسلامی ,دانلود معماری اسلامی ,پاورپوینت معماری اسلامی ,بازتابی از هنرهای متنوع برگرفته ,کتاب «اسلام، هنر و معماری ,زیر نظر مارکوس هاتشتاین و پیتر دیلیس,

مقالات مرتبط در این دسته